«Κερδίζουμε αξιοπιστία»
Αποχωρεί από Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής ο Νικ. Διαμαντούρος
Της Μαργαριτας Πουρναρα
Με δεκαπενταετή θητεία στο πλευρό του Ελληνα αλλά και του Ευρωπαίου πολίτη, ο Νικηφόρος Διαμαντούρος, που βρίσκεται στη θέση του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή από το 2003, ανακοίνωσε πριν από λίγο καιρό την πρόθεσή του να αποχωρήσει τον προσεχή Οκτώβριο. Η «Κ» μίλησε με τον διαπρεπή πολιτικό επιστήμονα στο Στρασβούργο για τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση, τα σχέδιά του για το μέλλον, καθώς και την εκτίμησή του για την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε μια περίοδο έντονων κλυδωνισμών.
«Αυτές τις ημέρες, κλείνω ακριβώς δέκα χρόνια σε αυτή τη θέση και πιστεύω ότι ο κύκλος μου ολοκληρώθηκε. Ετσι, επικοινώνησα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, και του ανακοίνωσα την απόφασή μου να μην εξαντλήσω τη θητεία μου, η οποία έληγε τον Μάιο του 2014. Στόχος μου είναι να επανέλθω στα επιστημονικά μου ενδιαφέροντα, τα οποία είχαν έρθει σε δεύτερη μοίρα από τότε που ανέλαβα αρχικά ως Ελληνας Συνήγορος του Πολίτη και μετά ως Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής. Σκέφτομαι μάλιστα να συγγράψω ένα βιβλίο για την ποιότητα της δημοκρατίας στην Ελλάδα και τη Νότια Ευρώπη καθώς και για τον θεσμό του Ombudsman. Πρόθεσή μου είναι επίσης να επιστρέψω στην έρευνα και τη διδασκαλία. Το κύριό μου όμως ενδιαφέρον είναι να επανακτήσω τον ρόλο μου ως ενεργού μέλους της κοινωνίας πολιτών στην Ελλάδα».
Με αποκρυσταλλωμένη πια εμπειρία, ως θεματοφύλακας της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας, ο κ. Διαμαντούρος εκτιμά ότι προσπάθησε να ανταποκριθεί σε δύο μεγάλες προκλήσεις: «Αφενός στην Ελλάδα, με τη συνεργασία εξεχόντων συνεργατών που με πλαισίωσαν, κληθήκαμε να στελεχώσουμε τον νεοπαγή τότε θεσμό του Συνηγόρου του Πολίτη, κομίζοντας ουσιαστικά νέα ήθη. Προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε ένα νέο πρότυπο δημόσιας διοίκησης, το οποίο αποσκοπούσε σε κάτι που δεν ήμασταν συνηθισμένοι, δηλαδή την αυστηρή τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου στο οποίο εντάσσω και τις αρχές της χρηστής διοίκησης. Προσπαθήσαμε μέσα από τον θεσμό αυτό να υπάρξει ένα ουσιαστικό αντίβαρο στην εκτελεστική εξουσία, το οποίο να λειτουργεί με τη δύναμη της πειθούς και όχι του καταναγκασμού. Είναι ένας εναλλακτικός μηχανισμός που δίνει στους Ελληνες πολίτες τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους, σε μια δημόσια διοίκηση της οποίας η λειτουργία υστερούσε ποιοτικά. Τόσο ο κ. Γιώργος Καμίνης όσο και η κ. Καλλιόπη Σπανού έδωσαν μάχη ώστε το κράτος να εξυπηρετεί τον πολίτη και όχι το αντίστροφο».
Αρμοδιότητες
Ως Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής, ο κ. Διαμαντούρος έπρεπε να διακριθεί σε μια άλλη κονίστρα: «Η Ε.Ε. δεν έχει δικαιοδοσία για το κράτος πρόνοιας, οπότε αυτές οι δραστηριότητες περί την καθημερινότητα των πολιτών αφορούν τα εθνικά μέλη και δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές μου ως Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Συνεπώς η δουλειά μου εστιάζεται στις επαφές των Ευρωπαίων πολιτών με την ευρωπαϊκή δημόσια διοίκηση, σε ένα πιο νομικό και διαδικαστικό πλαίσιο. Κοντολογίς, καταπιάνομαι με θέματα έλλειψης διαφάνειας, ζητήματα ευρωπαϊκών διαγωνισμών για προκηρύξεις θέσεων, προσφυγή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παραβίαση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών κ.ο.κ.».
Ο κ. Διαμαντούρος δηλώνει ανήσυχος ως Ευρωπαίος πολίτης για τον ευρωσκεπτικισμό που αναπτύσσεται στην Ε.Ε. γενικότερα και ιδίως στον Νότο: «Χρειάζεται ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών μηχανισμών για να πάμε μπροστά. Η κρίση αποκάλυψε ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει μια ασυμμετρία εκ γενετής, με το οικονομικό σκέλος να υπερέχει του πολιτικού και του δημοσιονομικού, κάτι που οφείλουμε να διορθώσουμε. Είμαστε σε μια δύσκολη φάση, φαίνεται όμως ότι η Ελλάδα έχει βελτιώσει σημαντικά την εικόνα της τον τελευταίο χρόνο, στον βαθμό που τηρεί τις δεσμεύσεις της. Είμαστε περισσότερο αξιόπιστοι απ’ ό,τι ήμασταν πέρυσι».
Ο καθηγητής Νικηφόρος Διαμαντούρος είναι επίτιμο μέλος ΔΕΕ
